Directeur JVO-‐Academie en Directeur Centrum Contra-‐Expertise Mijnbouwschade, brengt vandaag een manifest uit, om alle betrokken partijen helderheid en een uitweg te bieden. Bij de aanpak van de problemen rondom de afwikkeling Groninger mijnbouwschade.
De tekst van het manifest kunt u hier onder lezen;
MANIFEST MIJNBOUWSCHADE GRONINGEN 16 januari 2018 Tweede Kamer Den Haag
- De Rijksoverheid en de NAM moeten volledig transparant communiceren met de Groningse bevolking en lokale overheden over de Mijnbouwschade. Er zal meer doorzichtig gesproken moeten worden over de huidige winning van aardgas en het ontstaan van aardbevingen.
- Er komen geen beperkingen ten aanzien van de omvang van het door mijnbouwschade getroffen gebied in het licht van de NIET-wetenschappelijke onderbouwing van de oorzaken van de aardbevingen.
- Er komt een handboek Mijnbouwschade, dat aan alle Groningers digitaal en in boekvorm ter beschikking zal worden gesteld, zodat alle juridische en bouwkundige informatie voor 100% kan worden ontsloten.
- De procedure van indiening wordt geregeld via een procedureverordening, die valt binnen het bestuursrecht en waarbij gemeentelijke overheden als loket optreden waar de schadeclaims kunnen worden ingediend.
- De overheid benoemt 50 schadecommissies, die onder de hoede van het Mijnbouwschade Instituut rapportages uitbrengen. Het Instituut stelt de rapportages definitief vast en zorgt voor uitkering van de schade.
- Inwoners, die het niet eens zijn met de schaderapporten, kunnen in bezwaar en beroep gaan bij de Rijksoverheid en de Bestuursrechters.
- Getroffen inwoners van Groningen, die een zeer grote schade hebben van boven de 100.000 EURO, blijven de mogelijkheid houden om naar de Civiele rechter te gaan en de NAM en de Rijksoverheid direct aansprakelijk te stellen, met inachtneming van het schadeprotocol.
- Inwoners van de Mijnbouwschadegebieden met bouwschade krijgen bedragen onder de 8.000 EURO zonder veel bureaucratische rompslomp binnen twee maanden uitbetaald. Alle burgers in het mijnbouwschadegebied krijgen een bedrag van 5.000 EURO netto uitbetaald door de Rijksoverheid vanwege de psychische schade, aangetoond door diverse onderzoeken van de RUG Groningen.
- De Rijksoverheid en de NAM erkennen dat er meervoudige schade is ontstaan in Groningen en geven inwoners de mogelijkheid om schadeclaims in te dienen op grond van: 1. Waardedaling van de woningen. 2. Bouwschade en verstevigingsschade als gevolg van de aardbevingen. 3. Psychische schade ontstaan door angst en onzekerheid afgelopen 5 jaar. 4. Planschade vanwege planologische wijzigingen. 5. Nadeelcompensatie als gevolg van herstructurering in de diverse dorpen en steden ter voorbereidingen van toekomstige bevingen.
- De NAM en de Rijksoverheid geven de universiteiten van Groningen, Delft en Enschede opdracht om nader onderzoek te doen naar psychische schade, bouwkundige schade, bouwkundige modellen voor de woningbouw en stedenbouwkundige structuur in Groningen en vooral innovatieve concepten aan te leveren die een oplossing kunnen zijn voor de huidige problematiek rond monumenten, en dorpsgezichten of een bijdrage leveren aan het verminderen van de psychische gevolgen, waar 5000 inwoners van Groningen onder lijden.
- Het schadeprotocol mag geen gesloten container te worden, die allerlei soorten van schade uitsluit die niet in het protocol worden opgenomen , maar dient vooral bedoeld te zijn om soepeler om te gaan met het bewijsvermoeden of de omkering van de bewijslast in de bestaande en komende procedures.
- Er dient een fonds te komen, dat door de NAM en Rijksoverheid wordt gevuld met een bedrag van 10 miljard Euro, zodat alle schade vergoed kan worden, onderzoeken door universiteiten betaald kunnen worden en stedenbouwkundige plannen en nieuwe aardbevingsbestendige woningen gebouwd kunnen worden.
- De Rijksoverheid dient een vervolgcongres te houden in Groningen over herstructureringskosten, participatie van en dialoog met de Groninger bevolking en een visie op Monumenten in het Mijnbouwschadegebied , ten einde de oplossingsrichtingen voor genoemde onderwerpen optimaal te maken.
- Inwoners van Groningen kunnen ten alle tijden contra-expertise aanvragen bij het Expertisecentrum Mijnbouwschade (mijnbouwschadegroningen.info).
Mr. E. Meijer, Directeur JVO Academie en Directeur Centrum Contra Expertise Mijnbouwschade.
SPREKERS
14 december organiseren wij in samenwerking met o.a. Rijksuniversiteit Groningen en Universiteit Leiden een congres dat een helder inzicht zal geven in de praktijk. Op het congres zal u een gedegen juridisch fundament, een toetsingskader voor het proces en het schadeprotocol worden aangereikt.
prof. mr. dr. H.E. Bröring
Rijksuniversiteit Groningen
Hoogleraar Integrale rechtsbeoefening
prof. mr. dr. K.J. de Graaf
Rijksuniversiteit Groningen
Adjunct-hoogleraar Bestuursrecht en duurzaamheid
A. Hammerstein
Radboud Universiteit
Voorzitter adviescommissie NCG Schadeafhandeling
mr.dr. M.K.G. Tjepkema
Universiteit Leiden
Universitair hoofddocent staats- en bestuursrecht
prof. dr. T.T. Postmes
Rijksuniversiteit Groningen
Hoogleraar Sociale psychologie
mr. E.G.J.M. Meijer
JVO-Academie
Directeur
S. Top
Groninger Gasberaad
Secretaris
H. Elmendorp
JVO-Academie
onderzoeker jurisprudentie coördinator
L. van Tongeren
Groen Links
Tweede Kamerlid
G.M. Kuipers MSc
universiteit leiden
promovenda afdeling Staats- en bestuursrecht
PROGRAMMA
- 10.00
- Inloop en aanvang
- 10.30
- De governance (inrichting en uitvoering van het bestuur) van de problematiek van de mijnbouwschade is als gevolg van de doorwerking van het Gasgebouw in de schadeafhandeling niet transparant: de publiek-private samenwerking tussen overheid (bestuursrecht) en NAM (privaatrecht) maakt dat, in de woorden van de Nationale ombudsman, sprake is van ‘bestuurlijke ‘spaghetti’. Deze ‘spaghetti’ doet afbreuk aan het vertrouwen in de overheid. Tegelijkertijd verschuilt de overheid zich waar het gaat om aansprakelijkheid voor mijnbouwschade – zie ook het regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst – nadrukkelijk achter NAM: van een genereuze opstelling jegens gedupeerde Groningers, gebaseerd op haar eigen verantwoordelijkheid, wil zij niet weten. Ook hiermee komt het vertrouwen in “Den Haag” verder onder druk te staan.Prof. mr. Herman Bröring is hoogleraar integrale rechtsbeoefening aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zijn onderzoek betreft vier uiteenlopende onderwerpen: soft law; rechtshandhaving; het publiekrecht van de Caribische landen en gebieden van het Koninkrijk; vertrouwen in de overheid. In het kader van het onderzoek op laatstgenoemd gebied, dat onderdeel vormt van het onderzoekprogramma Public Trust and Public Law, maakt hij studie van de governance van de aanpak van de mijnbouwschade in Groningen.prof. mr. dr. H.E. Bröring, Hoogleraar Integrale rechtsbeoefening, Rijksuniversiteit Groningen
- 11.00
- Een toelichting op het advies van commissie Hammerstein en er zullen vier onderwerpen besproken worden. Het eerste is het bewijsvermoeden van artikel 6:177a BW dat cruciaal is voor een goede schadeafhandeling. Het tweede is dat er verschillende mogelijkheden zijn om de schadegevallen af te wikkelen, maar dat bij aansprakelijkheid als grondslag voor een vergoeding een civielrechtelijke insteek vrijwel onvermijdelijk is. Het derde onderwerp gaat in op de beste manier van schadeafwikkeling, vooral voor eenvoudige gevallen. Het vierde onderdeel gaat over de noodzaak van een ondersteuning van partijen en de rechter bij het technisch opnemen van de schade.Alfred Hammerstein is geboren in 1946. Hij is gepromoveerd op een privaatrechtelijk onderwerp in 1977. Hij was rechter, raadsheer in een hof, raadsheer in de Hoge Raad en gedurende twee jaar president van een gerechtshof. Hij heeft gepubliceerd op het gebied van burgerlijk procesrecht en was gedurende enkele jaren regeringscommissaris.A. Hammerstein, Voorzitter adviescommissie NCG Schadeafhandeling, Radboud Universiteit
- 11.30
- Nederland kent een grote verscheidenheid aan bestuursrechtelijke compensatieregelingen. Grote infrastructurele projecten gaan geregeld gepaard met zogenaamde ‘nadeelcompensatieregelingen’, en ook op onverplichte gronden van ‘solidariteit’ worden geregeld regelingen getroffen. Welke lessen kan ‘Groningen’ uit de praktijk van het bestuursrechtelijke compensatierecht leren? In deze lezing wordt daarop ingegaan, waarbij zowel procedures als materieel recht aan bod komen.Michiel Tjepkema is universitair hoofddocent staats- en bestuursrecht aan de Universiteit Leiden. Hij promoveerde in 2010 cum laude op een proefschrift over de belangrijkste rechtsgrond voor nadeelcompensatie, het beginsel ‘égalité devant les charges publiques’. In zijn onderzoek specialiseert hij zich in aansprakelijkheidsvraagstukken in brede zin, met een bijzondere belangstelling voor nadeelcompensatie, planschade en onverplichte tegemoetkomingen.Georgina Kuipers is promovenda bij de afdeling Staats- en bestuursrecht van de Universiteit Leiden. Zij studeerde internationale politiek en bestuurskunde en houdt zich als promovenda bezig met interdisciplinair onderzoek. Haar proefschrift richt zich op vertrouwen in de overheid, in het bijzonder hoe dit vertrouwen wordt beïnvloed als de overheid op enigerwijze toestaat dat schade voor haar burgers ontstaat. mr.dr. M.K.G. Tjepkema, Universitair hoofddocent staats- en bestuursrecht, Universiteit Leiden en G.M. Kuipers MSc, promovenda Staats- en bestuursrecht, Universiteit Leiden
- 12.00
- De Johan van Oldenbarnevelt Academie is een initiatief van de Johan van Oldenbarnevelt Stichting, deze houdt zich bezig met bestuursrechtelijk schadevergoedingsrecht en het omgevingsrecht. Vanuit de lange praktijkervaring met het stelsel van de bestuursrechtelijke afwikkeling van planschadecompensatie, en vooruitlopend op de komst van de nieuwe Omgevingswet, wordt stil gestaan bij de mogelijke kansen en ontwikkelingen in verband met de afwikkeling mijnbouwschade in de nabije toekomst. Eric Meijer heeft een lange juridische loopbaan gehad onder meer gewerkt in de Tweede Kamer aan wetswerpen bij de Centrale Raad van Beroep als gerechtsauditeur en op de Nederlandse Antillen als Kabinetschef van de Gezaghebber van Sint Maarten. Daarna gewerkt voor het Ministerie van Buitenlandse Zaken in de beroepscommissie consulaire zaken en als Ombudsman van alle gemeenten in Zeeland. In de gemeenteraad heeft hij 10 jaar Omgevingswetgeving behartigd en afgelopen 17 jaar als directeur van de Johan van Oldenbarneveltstichting vele dossiers behartigd in het Ruimtelijke Ordeningsrecht. Thans heeft hij onder meer meegedacht en amendementen gemaakt inzake de Omgevingswet en suggesties gedaan inzake Hoofdstuk 15 van de Omgevingswet. Hans Elmendorp heeft meer dan 30 jaar ervaring met planschade en nadeelcompensatie en houdt dagelijks alle artikelen en jurisprudentie bij van de Raad van State en Rechtbanken. Daarnaast is hij vraagbaak voor veel gemeenten op het gebied van de ruimtelijke ordening en bestuursrechtelijke schadevergoedingen. Tevens heeft hij 10 jaar lang als docent opgetreden.mr. E.G.J.M. Meijer, Directeur JVO-Academie en H. Elmendorp, onderzoeker jurisprudentie coördinator, JVO-Academie
- 12.30
- Vragen en discussie
- 13.00
- Lunchpauze
- 14.00
- Over het behoud van karakteristieke en beeldbepalende panden in het AardbevingsgebiedKars de Graaf is sinds 1999 werkzaam bij de vakgroep Staatsrecht, Bestuursrecht & Bestuurskunde van de Rijksuniversiteit Groningen, sinds juli 2014 als adjunct-hoogleraar Bestuursrecht en duurzaamheid. Hij publiceert regelmatig over het algemene bestuursrecht en over het omgevingsrecht in toonaangevende tijdschriften. Hij is hij managing editor van de Review of European Administrative Law (REALaw), jurisprudentieredacteur/annotator van de tijdschriften AB/Administratiefrechtelijke beschikkingen en Milieu en Recht en redacteur van het Sdu Commentaar Algemene wet bestuursrecht. Hij is daarnaast rechter-plaatsvervanger in de Rechtbank Noord-Nederland. De Graaf maakt deel uit van het bestuur van zowel de Vereniging voor bestuursrecht (VAR) als de Vereniging voor Milieurecht (VMR, www.milieurecht). Hij rapporteerde in 2015 samen met anderen aan de Tweede Kamer over de Omgevingswet.prof. mr. dr. K.J. de Graaf, Adjunct-hoogleraar Bestuursrecht en duurzaamheid, Rijksuniversiteit Groningen
- 14.30
- Groningers die één keer schade hebben gehad, ervaren net zo veel klachten als Groningers zonder schade. Mensen die meervoudig schade ondervonden, hebben echter vaker last van slapeloosheid, irritatie, concentratieproblemen en specifieke lichamelijke klachten. Onderzoeksleiders prof. Tom Postmes en dr. Katherine Stroebe adviseren om de gezondheid en weerbaarheid van gedupeerde Groningers langs meerdere sporen te verbeteren en te versterken.Tom Postmes is hoogleraar sociale psychologie aan de Universiteit van Groningen en de Universiteit van Exeter. Na zijn promotie (Universiteit van Amsterdam, 1997) werd hij docent aan dezelfde universiteit. In 2001 trad hij toe tot de Universiteit van Exeter, waar hij in 2004 werd gepromoveerd tot hoogleraar. Zijn prijzen omvatten een postdoctorale beurs van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (1998) en een fellowship van de ESRC (2003). Sinds 2007 is hij werkzaam aan de Universiteit van Groningen. Zijn onderzoek en onderwijs houdt zich bezig met communicatie via internet, groepsprocessen binnen en tussen groepen en sociale identiteit. Met Jolanda Jetten redigeerde hij "Individualiteit en de groep: vooruitgang in sociale identiteit" (Sage, 2006).prof. dr. T.T. Postmes, Hoogleraar Sociale psychologie, Rijksuniversiteit Groningen
- 15.00
- Susan Top van het Groninger Gasberaad zal spreken over "De (on)macht van de burger" Susan Top heeft bestuurskunde gestudeerd, daarna bij provincie Drenthe en gemeente Groningen gewerkt. Sinds 2013 full time aan het werk in het gasdossier, eerst bij de Dialoogtafel van Jacques Wallage en Jan Kamminga en daarna als secretaris van het Groninger Gasberaad. Het Groninger Gasberaad is een stichting die de belangen behartigt van de regio en haar inwoners. Aangesloten maatschappelijke organisaties zijn o.a. Groninger Dorpen, LTO-Noord, VNO/NCV, FNV, Woningbouwcorporaties, Huurdersorganisaties, Platform Kerk en Aardbeving S. Top, Secretaris Groninger Gasberaad
- 15.30
- In 2015 zei de Onderzoeksraad voor de Veiligheid dat de winst voor Shell & Exxon voorop gestaan had bij de gaswinning, en niet de veiligheid van de Groningers. Ze kwamen met aanbevelingen om de veiligheid en het vertrouwen te herstellen. De regering nam alle aanbevelingen over, maar handelde daar dus niet naar. Liesbeth van Tongeren (1958) is sinds 17 juni 2010 lid van de Tweede Kamerfractie van GroenLinks. Zij was algemeen directeur van Greenpeace Nederland. Eerder werkte zij in Australië, bij enkele gemeenten en als directeur van een opvanghuis in Den Haag. Mevrouw Van Tongeren houdt zich in de Tweede Kamer bezig met mijnbouw, structuurvisie en ondergrond, mobiliteit en koninkrijksrelaties.L. van Tongeren, Tweede Kamerlid, Groen Links
- 16.00
- Debat deelnemers; H. Bröring, A. Hammerstein, T. Postmes, S. Topolv. Frits Wester, politiek verslaggever/commentator RTL Nieuws
- 16.30
- Afsluiting en borrel
14 DECEMBER 2017
PE punten
Nederland kent een grote verscheidenheid aan bestuursrechtelijke compensatieregelingen. Grote infrastructurele projecten gaan geregeld gepaard met zogenaamde ‘nadeelcompensatieregelingen’, en ook op onverplichte gronden van ‘solidariteit’ worden geregeld regelingen getroffen. Welke lessen kan ‘Groningen’ uit de praktijk van het bestuursrechtelijke compensatierecht leren?
De mijnbouwschadeproblematiek kent vele betrokken instanties waarbij privaatrecht en publiekrecht sterk door elkaar lopen. Wie is waarvoor verantwoordelijk? Wat is in deze context de plaats en rol van een schadefonds of Instituut Mijnbouwschade? Hoe verhoudt een dergelijk fonds of instituut zich tot de Nationaal Coördinator Groningen? Zijn er consequenties voor het schadeprotocol?
Binnen het Groningse dossier wordt voortdurend gerefereerd aan het daar zo nodige herstel van vertrouwen. Ondanks vele jaren inzet lijkt het vertrouwen van de Groningers in de Nederlandse overheid niet te herstellen maar juist verder af te nemen. In mijn bijdrage wordt vanuit een sociaalwetenschappelijk perspectief bezien hoe een systeem van schadeafhandeling afbreuk kan doen aan vertrouwen of hoe dit juist tot vertrouwensherstel kan leiden.